کیفیت مفهومی فراگیر در تمامی محصولات و خدمات است که شامل بخشهای مختلفی از یک کسبوکار میشود، کیفیت تولید، کیفیت خدمات، کیفیت عرضه و دهها کیفیت دیگر که نهایتا منجر به رضایت میشود.
در این متن مجموعه «بیسان» با توجه به حوزه فعالیت مستقیم خود در عرصه تولید و عرضه قلمکاری اصیل ایرانی، به ارائه نکات و راهنمائیهای در جهت تشخیص و خرید نهائی از محصولات هنری و صنایعدستی که منجر به رضایت میشود میپردازد.
ابتدائاً آنچه در خرید محصولات صنایعدستی و هنری همانند هر حرفه دیگری میتواند سادهترین راه تشخیص محصولی با کیفیت باشد، اعتماد به اعتبار و شهرت برندهای معتبر آن تخصص است؛ اما سادهترین راه حلها همیشه بهترینها نیستند! پس باید نکات دقیقتری پیشروی خریداران و دوستداران هنر قرار داد، که در ادامه به آنها اشاره میشود...
یادآوری عبارت معروف "هر گرانی بیحکمت نیست و هر ارزانی بیعلت"، در اینجا خالی از لطف نیست! چراکه طبیعتا استحصال کیفیت مستلزم صرف منابع بیشتری است که در نتیجه قیمت نهائی محصول را بالاتر میبرد و در مورد محصولات هنری، چه چیزی ارزشمندتر از زمانی که برای آثار صرف گردیده است؟! حالا اولین نکته این است که هنر نفیس و فاخر هیچگاه ارزان نخواهد بود و تنها باید مراقب بود کالای بیکیفیتی را اشتباهاً به جای یک هنر نفیس خریداری نکنیم.
یکی از نکات مهمی که در محصولات و بخصوص صنایعدستی حائز اهمیت است، کیفیت مواد اولیه میباشد، برای مثال در هنر قلمکاری، دو ماده اولیه رنگ و پارچه هر یک تاثیر به سزائی در نتیجه نهائی محصولات خواهد داشت؛ یعنی هرچه پارچههای بکار رفته، اعم از الیاف پنبهای و ابریشمی از ظرافت، لطافت، استحکام و تراکم بالاتری برخوردار باشند میتواند بعنوان یک امتیاز مثبت ارزیابی شود. پس پارچههای ضخیم و خشن چندان مطلوب نیست، از طرفی خلوص الیاف پارچه هم از اهمیت ویژهای برخوردار است و حتی اگر در پارچههای این هنر درصدهای کمی از الیاف نفتی و شیمیائی بکار رفته باشد، یک عیب و ایراد بزرگ میتوان آن را برشمرد. بعد از آن نوبت به کیفیت و ثبات رنگ میرسد که خود عامل بسیار مهم دیگری در انتخاب مشتریان میباشد و این امر موجب میگردد خریداران نسبت به اصالت مواد اولیه بکار رفته توجه ویژهای بخرج دهد.
از مواد اولیه که بگذریم نوبت به طرحها میرسد. طرحهای بکار رفته در هنرهای گوناگون سندیت محکمی برای فاخر بودن یک محصول در خود دارد، چراکه هنرهای دستی با پشتوانههای فرهنگی بسیار در طول تاریخ، هر یک دارای یکدست ویژگیهائی گشته که ضمن اصالتبخشی به آن رسته هنری، با همین طرحهای منحصر بفرد یک نوع شناسنامه نانوشته برای آن رشته نیز به حساب میآید. بنابراین بهرهمندی از طرحهای اصیل موضوع مهمی است که تنها به اینجا ختم نمیشود!
هر طرح اصیلی درصورتی نفیستر خواهد شد که کیفیت طراحی و ظرافت بیشتری نیز در آن بکار رفته باشد. دستسازههای هنری هرچه در بخش طراحی ظرافت بیشتری داشته باشد نشان از دقت بالاتر آن بوده و به تبع در ارزشمندی اثر نقش خواهد داشت، حال این طرح نفیس نیازمند یک هنرمند زبردست نیز میباشد تا کیفیت اجرای آن را نیز تحقق بخشد! طرحهای پشتوانهدار دقیق، منظم و بدون قطع و یا کوچکترین اشکالی وقتی بر روی محصول اجرا میشود نیز باید انسجام خود را حفظ نماید تا در نهایت یک صنایعدستی خوب قابل تشخیص و چشمنواز باشد. تا اینجا یک قلمکاری خوب قلمکاری است که از مواد اولیه با کیفیت، بصورت کاملاً دستی و با استفاده از قلم (قلمو) با طرحهای اصیل، ظریف و با دقت و نظم بالائی بر روی پارچه طراحی، اجرا و رنگآمیزی شده باشد.
شاید تا بدین جا مواد اولیه و اجرای عالی در بخش تولید از یک محصول صنایعدستی لازم بنظر برسد... اما تنها این کافی نیست!
امروزه نقش عرضه کالا و خدمات در هر کسبوکاری بر همه روشن گردیده و باید گفت مطمئن باشید هر کالای نفیسی باید ارائه درخوری نیز برایش صورت پذیرد، ارائهای که میتواند از شیوه چیدمان در آن مهم باشد تا بستهبندی صنایعدستی و کیفیت خدمات و ارتباط با مشتری و بسیاری موارد دیگر. البته شاید برخی آثار گرانبها در یک سری دخمهها و حجرههای تاریک و نمور پیدا شود، ولی باید دید چرا آن کالای ارزشمند و نفیس مورد بیتوجهی قرار گرفته و احتمالا شانس و اقبال در انتظار خریداران آنها خواهد بود!!!